Chào bạn,

Đảo ngữ trong câu điều kiện là một điểm ngữ pháp khá phổ biến khi người học đạt mức độ C1-C2. Thường chúng ta hay được biết ba dạng đảo ngữ với Had, Were, và Should thường được dùng trong ngữ cảnh formal, nhưng đồng thời cũng thắc mắc là formal là formal trong bối cảnh như thế nào, và tại sao ta cũng ít thấy cách dùng này trong đời sống?

• Theo nghiên cứu từ ngữ liệu của Longman, trong tất cả các thể loại văn phong, việc dùng had và were là rất hiếm thấy. Sơ đồ dưới đây mô tả bốn loại văn phong lớn là Conversation (CONV), Fiction (FIC), Newspaper (NEWS) và Academic (ACAD). (trích Longman Grammar of Spoken and Written English). Việc dùng should phổ biến hơn nhiều so với hai loại kia, nhưng nhìn chung cũng thuộc dạng ít thấy, và dùng chủ yếu trong văn trang trọng, mang tính diễn giải.
• Theo Practical English Usage của Swan (có lẽ mọi người đều đã đọc qua quyển này), Đảo ngữ với Should, Were và Had được ông mô tả là dùng cho tình huống trang trọng và có tính văn chương.
• Trong kho ngữ liệu 137 bài IELTS Writing do native speakers mà mình sưu tập, tỉ lệ đảo ngữ xuất hiện trong các bài viết này (cả ba loại) là 0/137.

Kết luận:

• Đảo ngữ trong câu điều kiện là một điểm ngữ pháp rất nâng cao, và cũng rất hiếm thấy ngay cả với người bản ngữ.
• Ta hoàn toàn vẫn có thể dùng được, miễn là ta nhận thức rõ được (1) văn phong (register) của mình đang ở dạng hình nào, và (2) không xem đảo ngữ là chìa khóa thần kỳ nâng band ngữ pháp và (3) lạm dụng, đánh bom bài viết với đầy những đảo ngữ trong tiếng Anh.
• Riêng với mình, mình chưa bao giờ dùng đảo ngữ trong bài Writing Task 2 của IELTS – cái người học band 5.5-6.0 cần là mastery các điểm ngữ pháp từ A1 đến C2 trước.

Bác sĩ IELTS – Đỗ Nguyễn Đăng Khoa